Voorwoord

De Wadden vormen een uniek landschap waar twaalf miljoen trekvogels jaarlijks een tussenstop maken en talloze zeedieren en vissen opgroeien. Een gekoesterd en beschermd gebied waar mensen wonen en werken en toeristen van genieten. UNESCO Werelderfgoed Waddenzee bovendien. Ik ben trots op onze Wadden.

In dit magazine blikken we terug op de ervaringen en successen van het Programma naar een Rijke Waddenzee, dat twaalf jaar geleden startte. We kijken ook vooruit.

We zijn een eind op weg naar die rijke Waddenzee. Het Programma naar een Rijke Waddenzee heeft haar steentje daaraan bijgedragen door over de domeinen heen de samenwerking te zoeken en op creatieve wijze te werken aan innovatieve oplossingen. Maar ons doel is nog niet bereikt. We moeten het werk samen volmaken en die opdracht geef ik mijzelf ook. Want de Wadden zijn prachtig, maar schittering en schoonheid benemen het zicht op de kwetsbaarheid. We weten dat de Waddennatuur, ondanks alle inspanningen, achteruitgaat. De druk op het ecosysteem neemt toe. Die trend moeten we omkeren. Daarom werken we momenteel aan een Integraal Beleidskader Natuur Waddenzee. Het nieuwe kader helpt Nederland straks bij de grote uitdaging om te blijven investeren in verduurzaming van het gebruik en bij te dragen aan een sterke, dynamische en veerkrachtige natuur. Dergelijke Waddennatuur kan tegen een stootje, ook bij klimaatverandering.

De kwaliteit van de natuur staat voorop en bepaalt de ruimte voor economische activiteiten. Niet alles kan overal. Belanghebbende partijen en inwoners verdienen daarbij duidelijkheid over de toekomst van hun directe omgeving. Daarom gaat de overheid het gesprek met hen aan. Met elkaar stellen we vast wat hier wel en niet kan. Met bodem, water en de natuur als basis en de waarde van rijke natuur als leidraad. En rekening houdend met de leefbaarheid op en de bereikbaarheid van de eilanden, de waterveiligheid, de behoeften van recreanten, het werkveld van onze vissers, de boeren, de scheepvaart en andere activiteiten. 

Samen optrekken is ook internationaal nog steeds noodzaak. Dat spreekt ook uit de intensieve samenwerking die we hebben met Denemarken en Duitsland. We willen duurzaam samen optrekken om onder meer de onderwaternatuur en trekvogels te beschermen, en lichtvervuiling tegen te gaan. Als landen laten we ons ook inspireren door de Werelderfgoedstatus, net als door de waardevolle ervaringen en resultaten van twaalf jaar werken met het Programma naar een Rijke Waddenzee.

Christianne van der Wal-Zeggelink
Minister voor Natuur en Stikstof