De natuur onderwater is nog niet op het niveau van een rijke Waddenzee. Veel is nog onbekend over oorzaken en mogelijke verbeteringen. Positief is dat er al veel in en om de Waddenzee gebeurt met als doel de interacties en biodiversiteit onderwater te herstellen en te verbeteren. Maar dat alles tezamen is nog onvoldoende voor een gezond mariene ecosysteem. Het Investeringskader Waddengebied heeft een opgaveteam voor de Waddenzee. De Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) – met uitvoerders Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland – én PRW hebben een opgave ‘herstel onderwaternatuur’. Om dat bij elkaar te brengen en handen en voeten te geven is door PRW en PAGW gezamenlijk de Agenda voor het mariene ecosysteem van de Waddenzee opgesteld. Met als kern tien draaiknoppen die zorgen voor een samenhangende verbetering van de natuur, onderwater en in samenhang met de functionele omgeving. En met een doorkijk naar eerste maatregelen en opschaling daarna.
Van Streefbeeld naar Agenda
Gezamenlijk vertrekpunt is het streefbeeld voor de rijke Waddenzee. Op verzoek van de opstellers van de Agenda voor het Waddengebied 2050 heeft PRW in 2018 daarvoor al een bouwsteen aangeleverd, het discussiepaper ‘Veerkrachtig Voedselweb’ met bijlagen. De essentie van een veerkrachtig voedselweb is een (marien) ecosysteem dat in al zijn facetten optimaal functioneert. Het kan veranderende omstandigheden aan, het biedt ruimte een grote verscheidenheid aan habitats en aan soortgroepen en het kan duurzaam menselijk medegebruik faciliteren.
De Agenda voor het mariene ecosysteem van de Waddenzee richt zich op tien draaiknoppen voor een samenhangende verbetering van de natuur onderwater. Gebaseerd op de samenhang in het ecologisch functioneren en de inpasbaarheid van duurzaam economisch medegebruik. De Agenda heeft geen besluitvormende status. Het biedt wel een denkkader en inspiratie voor pilots, maatregelen, opschaling en vervolgbeheer voor natuurverbetering en duurzaam medegebruik van het mariene ecosysteem van de Nederlandse Waddenzee. Naast een kader voor gebruik bij de PAGW Waddenzee (herstel onderwaternatuur) en PRW biedt de Agenda ook inspiratie aan eenieder die er iets mee kan vanuit de eigen opgaven.
Tien draaiknoppen
Bij het herstellen en verbeteren van de natuurkwaliteit en het duurzaam inpassen van menselijk gebruik willen we zo dicht mogelijk blijven bij de sturende factoren van het ecosysteem. Natuurlijke landschappen met hun natuurlijke dynamiek en processen vormen de basis en moeten hun gang kunnen gaan. In de zoektocht naar oplossingen en maatregelen voor herstel van onderwaternatuur zijn tien draaiknoppen geformuleerd van waaruit verder geredeneerd kan worden. Voor de randen van de Waddenzee zijn dat er drie: de Waddenzee ruimte geven, grote wateren verbinden en overgangen natuurinclusiever. Voor de natuur onderwater zijn er zeven draaiknoppen, verdeeld over twee groepen: de basis op orde en ruimte voor successie en ontwikkeling.
Deze draaiknoppen geven structuur en helderheid. De oplossingen kunnen leiden tot (grootschalige) maatregelen die in verschillende programma’s zoals de PAGW kunnen worden gerealiseerd.
Meer weten?
Dan kunt u contact opnemen met:
Michiel Firet, PRW, m.firet@staatsbosbeheer.nl T 06 1296 1898
Lies van Nieuwerburgh, Rijkswaterstaat, lies.van.nieuwerburgh@rws.nl T 06 15 21 22 34
