Dynamiek in de duinen zorgt niet alleen voor het verbeteren van de natuurwaarden, maar kan ook een bijdrage leveren aan waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en de landschappelijke waarde van een gebied. Op steeds meer plekken langs de Nederlandse kust krijgen dynamische processen een kans of wordt er actief gewerkt aan het dynamiseren van de zeereep.
Als je aan de slag gaat met dynamisering van de zeereep, moet je aan veel zaken denken. Daarom werkten we met beheerders en deskundigen aan de Handleiding Dynamisering Zeereep met een checklist. De eerste versie hiervan is nu klaar.
Aanleiding
Vanaf 2021 werkten we samen met beheerders en deskundigen aan de Handleiding Dynamisering Zeereep. Het begon met een inventarisatie van verschillende dynamiseringsprojecten inclusief veldbezoek en discussie met de initiatiefnemers. Duidelijk werd dat er aan zoveel zaken moet worden gedacht, dat er gemakkelijk zaken over het hoofd worden gezien. Dat leidt tot minder goede resultaten, natuurwaardenverlies, budgetoverschrijdingen of vertragingen. Daarom is door beheerders en deskundigen de Checklist en de Handleiding Dynamisering Zeereep gemaakt. De Handleiding Dynamisering Zeereep Versie 1.0 geeft per punt aanvullende informatie. Het doel van beiden is om het voor beheerders gemakkelijker te maken om maatregelen voor dynamiseren zo succesvol mogelijk te laten verlopen.
Van algemene kennis via randvoorwaarden naar uitvoering
De checklist en handleidingzijn zo opgezet dat het als leidraad gebruikt kan worden voor alle stappen die nodig zijn. Ze beginnen met algemene kennis over onze kust, dynamisch kustbeheer en de verschillende vormen van duindynamiek. Daarna wordt beschreven welke doelen je kunt realiseren met dynamisering en het belang om goed na te denken over deze doelen. Vervolgens worden de diverse biotische, abiotische en antropogene randvoorwaarden behandeld waar je rekening mee moet houden voor dat je plannen kunt maken.
In de planvorming wordt stil gestaan bij aftoppen van de zeereep, het aanbrengen van kerven of het stimuleren van de vorming van een rollende zeereep of een paraboliserende zeereep. In het deel over de werkelijke uitvoering worden diverse zaken behandeld zoals benodigde vergunningen en de tijd die daarvoor nodig is, communicatie voor behoud van draagvlak maar ook de noodzaak van goede projectbegeleiding. Tenslotte worden ook handvaten geboden voor monitoring en evaluatie en het nabeheer.
Een snelle checklist
Van meet af aan was het de bedoeling om een snelle checklist te ontwikkelen met de belangrijkste aandachtspunten. We realiseerden ons namelijk dat de handleiding best wel uitvoerig zou worden en dat niet alle zaken voor iedereen even relevant zijn. De checklist biedt de mogelijkheid om per item naar de desbetreffende tekst in de handleiding te springen. Zo kan ieder snel bij specifieke informatie komen, zonder de hele handleiding door te hoeven lezen indien dat niet gewenst is.
Bekijk de checklist hier op ware grootte.
Verspreiding
Deze handleiding is vrij voor iedereen om te gebruiken. De komende tijd is deze in ieder geval te vinden op de PRW website, maar we proberen deze ook via andere kanalen te ontsluiten zodat de informatie beschikbaar blijft en zoveel mogelijk mensen stimuleert en enthousiasmeert om vol goede moed en inspiratie aan de slag te gaan.
In ontwikkeling
Dit is de eerste versie van de Checklist en de Handleiding. Suggesties voor verbeteringen zijn van harte welkom bij Albert Oost van Staatsbosbeheer: a.oost@staatsbosbeheer.nl.
