In april vindt een aantal transporten plaats van mosselzaad dat vanaf 43 Zeeuwse kweekpercelen zal worden overgebracht naar de Waddenzee. In de Waddenzee zijn de groeiomstandigheden voor mosselen gunstiger door het grote voedselaanbod.
Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) heeft voor dit transport een vergunning verleend op basis van de Natuurbeschermingswet 1998. Aan de daarin gestelde eisen moet precies worden voldaan om te voorkomen dat voor de Waddenzee schadelijke organismen worden ingevoerd.
Convenant
Het ecologisch verantwoord laten plaatsvinden van de door de mosselsector langgewenste transporten maakt onderdeel uit van het in 2008 gesloten Convenant Transitie Mosselsector en Natuurherstel Waddenzee. Dit convenant bevat verduurzamingafspraken tussen het ministerie, PO Mosselcultuur, de Waddenvereniging, de Vogelbescherming, Vereniging Natuurmonumenten en Stichting WAD. Het overleg tussen deze partijen wordt begeleid door het Programma “Naar een Rijke Waddenzee”, het algemene verduurzamingsprogramma voor de Waddenzee dat gefinancierd wordt door het Rijk en de noordelijke regio.
Minimaliseren ecologische risico’s
Het is de eerste keer dat dit soort transporten worden toegestaan. Zo’n 42 kwekers zullen van 2 tot en met 19 april ongeveer 100 transporten uitvoeren. In de afgelopen twee jaar is gewerkt aan het minimaliseren van de ecologische risico’s die een mosseltransport van de Oosterschelde naar de Waddenzee met zich mee kunnen brengen. Een lading mosselen waarin ongewenste soorten zitten, zou namelijk schadelijk kunnen zijn voor natuurwaarden in de Waddenzee.
Mosselzaad-invanginstallaties
In 2012 wordt alleen mosselzaad getransporteerd. Het gaat om zaad dat is geoogst door middel van zogenaamde mosselzaad-invanginstallaties (MZI’s). De toepassing van deze techniek is afgesproken in het convenant, als alternatief voor de traditionele bodemvisserij. Doordat MZI’s hoge investeringen vergen, is de kostprijs van MZI-zaad relatief hoog. Daarom is het van groot belang om dit zaad de beste kweekomstandigheden te bieden, en die heersen in de Waddenzee, waar de mosselen sneller groeien dan in de Oosterschelde.
Risicobeheersing
De percelen in de Oosterschelde vanaf waar de transporten plaatsvinden, zijn intensief bemonsterd op ongewenste soorten. Deze bleken afwezig. Als extra zekerheidsmaatregel worden de transporten bovendien vroeg in het seizoen uitgevoerd, zodat de watertemperatuur nog laag is, waardoor de kans op verspreiding van eventuele ongewenste soorten zo klein mogelijk is. Bovendien worden de partijen mosselen tijdens het transport behandeld met zoetwater en bij aankomst bij de Waddenzee bemonsterd. De bemonsteringmethode en risicobeheersing worden al succesvol toegepast bij mosseltransporten vanuit Ierland en Engeland naar Zeeland. De transporten vereisen een intensieve controle- en handhavingsinspanning. Deze wordt in samenspraak tussen de mosselsector en het ministerie van EL&I uitgevoerd.
Onderzoek
Er zal dit jaar ook onderzoek worden gedaan naar de vraag beantwoorden of het ook mogelijk is om nog dit jaar grotere mosselen zonder schadelijke effecten over te brengen. Door het uitvoeren van de transporten kan naar verwachting in 2013 ook een volgende stap in de verduurzaming van de mosselsector worden gezet, conform de afspraken in het convenant.
