Zin en onzin van harde structuren in de Waddenzee

maandag 14 december 2015

Kies voor een systeembenadering en houd het multidisciplinair. Dat zijn de twee belangrijkste aanbevelingen tijdens de Dialoogbijeenkomst over de zin en onzin van harde structuren in de Waddenzee.

De bijeenkomst vond afgelopen week plaats in De Fabriek in Leeuwarden en werd georganiseerd door het Programma naar een Rijke Waddenzee. Aan de bijeenkomst deden exact 50 mensen mee uit het bedrijfsleven, wetenschap, overheid, natuurorganisaties, watersport, archeologie en de visserij.

Directe aanleiding om de bijeenkomst te organiseren is het onderzoek naar de visstand in de Waddenzee. Die daalt en de vraag is nu; kunnen wij daar wat aan doen?

Wat is een rif?
De bijeenkomst begon met vier inleiders die elk hun eigen visie hadden over de zin en onzin van het actief aanbrengen van bodemstructuren in de Waddenzee. Lenze Hofstee, Norbert Dankers, Tjisse van der Heide en Philip Drontman van Arcadis.

Tijdens de bijeenkomst werd duidelijk dat er een verschillend beeld bestaat over harde structuren. Zijn dit betonblokken met gaten er in zodat je op een kunstmatige manier riffen aanlegt? Of kies je voor een meer natuurlijke manier zoals een herintroductie van de platte oester? Of moet je oude bomen en kadavers in het water laten liggen? En welke kansen liggen er nu al met harde structuren zoals de Afsluitdijk? Of moet je gewoon niets doen en constateren dat de Waddenzee een zandig systeem is waar ingrijpen uit principe niet wenselijk is?

Scheepswrakken
De verassende noot kwam deze bijeenkomst van Martijn Manders van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. In de Waddenzee liggen zo’n 400 wrakken. Die worden nu afgedekt, maar met een aantal aanpassingen zouden deze ook als rif kunnen fungeren. Het aansprekende voorbeeld maakte gelijk duidelijk dat het goed is om het probleem van de dalende visstand te bekijken vanuit meerdere disciplines.

Tuinieren
Een andere belangrijke aanbeveling was om niet alleen naar een probleem te kijken, maar om het grotere plaatje in beeld te houden. Bijvoorbeeld; welke ontwikkelingen in de Noordzee beïnvloeden de Waddenzee? Die oproep voor systeembenadering kon op veel bijval rekenen uit de zaal. Anders ben je namelijk niet bezig met natuurherstel, maar met tuinieren.

PRW buigt zich nu eerst over de resultaten van de bijeenkomst en zal begin volgend jaar laten weten wat nu de volgende logische vervolgstappen zijn en wie die het beste kunnen zetten.